Nhà đầu tư tự-làm (Do it yourself- DIY) là những người tự bỏ tiền đầu tư vào thị trường chứng khoán mà không cần tư vấn của các nhà chuyên môn như quản lý tài chính.
Nhà đầu tư cá nhân: là những người tự bỏ tiền đầu tư. Họ có thể uỷ thác cho quỹ đầu tư (như đầu tư vào quỹ mở), hoặc tự giao dịch cổ phiếu như các nhà đầu tư tự-làm.
Giới thiệu
Thỉnh thoảng, chúng ta lại nghe về việc nhà đầu tư nhỏ có thể lật đổ được các đế chế lớn - như Cat Kitty gần đây đã kiếm được hàng triệu USD từ cổ phiếu Gamestop (GME) nhờ thách thức các quỹ đầu tư bán khống. Nhưng đã có một số nghiên cứu chỉ ra cách các nhà đầu tư tự-làm (DIY) luôn hoạt động kém hiệu quả trên thị trường.
Nhiều Nhà đầu tư DIY đã thực hiện việc quản lý danh mục đầu tư của riêng họ đã nhận được hiệu suất kém từ người quản lý tiền trước đây, một số không tin tưởng vào 'cố vấn tài chính' - đôi khi bao gồm nhân viên bán hàng được trả hoa hồng được phép tự gọi mình là "cố vấn tài chính", - hoặc họ có thể cảm thấy đủ thông minh VÀ có đủ thời gian để quản lý tiền của chính mình tốt hơn bất kỳ ai khác. Dữ liệu xác nhận rằng họ không thể!
Một trong những nghiên cứu nổi tiếng nhất về hành vi và hiệu suất của nhà đầu tư được hãng Dalbar thực hiện hàng năm trong Phân tích Định tính về Hành vi của Nhà đầu tư. Dalbar sử dụng dữ liệu từ Viện Công ty Đầu tư, Standard & Poors, Bloomberg Barclays Indices, và các nguồn độc quyền để so sánh lợi nhuận của nhà đầu tư quỹ tương hỗ với một bộ tiêu chuẩn thích hợp. 'Nhà đầu tư bình thường' được xác định bởi hành vi ngẫu nhiên trong các giao dịch mua bán. Không áp dụng cho các nhà đầu tư mua chứng khoán riêng lẻ vì hoạt động này sẽ khó đo lường hơn nhiều - mặc dù tôi nghi ngờ kết quả sẽ tương tự, nếu không muốn nói là tệ hơn.
Biểu đồ dưới đây cho thấy hiệu suất của nhà đầu tư cá nhân so với S&P 500. Không quan trọng số liệu được phân tích trong khoảng thời gian nào, kết quả đều giống nhau - các nhà đầu tư bình thường đã thực hiện kém hơn chiến lược mua và nắm giữ S&P 500 - đôi khi với một biên độ đáng kể. Quá nhiều vì không muốn trả một khoản phí cố vấn cho các dịch vụ của họ. Với mức hoạt động kém hiệu quả hàng năm hơn 5%, một số nhà đầu tư bình thường tốt hơn nên ít tích cực giao dịch hơn - hoặc thuê cố vấn.
Có thể có nhiều lý do tại sao các nhà đầu tư cá nhân không thực hiện tốt chiến lược mua và giữ đơn giản, nhưng tôi sẽ chỉ tập trung vào một số lý do mà tôi bắt gặp với sự thường xuyên.
Tâm lý của các nhà đầu tư tự-làm
Nhiều nhà đầu tư DIY gặp vấn đề về thời gian. Vấn đề là họ nghĩ rằng họ là những người "căn thời gian" trên thị trường tuyệt vời. Tuy nhiên, thay vì mua thấp và bán cao, họ lại bán thấp và mua cao.
Quá trình này thường diễn ra như sau: Thị trường bắt đầu giảm và các nhà đầu tư giữ nguyên vị thế của mình và nghĩ rằng họ sẽ bán một khi thị trường phục hồi. (Bán một vị thế thua lỗ sẽ giống như thừa nhận thất bại) Khi thị trường tiếp tục suy giảm, một cơn hoảng loạn bắt đầu xuất hiện và các phương tiện truyền thông vẽ lên một bức tranh về một tình huống đáng sợ. Khi một số nhà đầu tư bắt đầu bán (hầu hết các nhà đầu tư tổ chức đã bán xong rồi), giá tiếp tục xu hướng giảm gây ra nhiều hoảng loạn hơn và cuối cùng dẫn đến việc bán ngay cả những nhà đầu tư trung thành nhất - ở mức đáy.
Sau đó, tiền của tổ chức nhận ra rằng thị trường đã đạt đến mức đầu tư và ngay cả khi thị trường có thể không ở mức đáy, nó đủ rẻ để họ có thể bắt đầu mua lại. Trong khi đó, các nhà đầu tư nhỏ lẻ đang lấp liếm vết thương lòng, né tránh các tuyên bố môi giới của họ, và vẫn nghe tin ‘xấu’ mà không nhận ra rằng tin xấu giờ là tin cũ. Tuy nhiên, tiền tổ chức đang tìm hiểu những gì có nhiều khả năng xảy ra hơn trong tương lai và mặc dù khả năng dự đoán của họ không phải hoàn hảo, nhưng họ nhận ra rằng mọi thứ đang trở nên tốt hơn và cuối cùng sẽ khiến giá cổ phiếu phục hồi. Tuy nhiên, vào thời điểm nhà đầu tư bán lẻ bắt đầu đầu tư trở lại, họ đã bỏ lỡ sự phục hồi đáng kể của thị trường.
Các nhà đầu tư tự-làm suy nghĩ kiểu đen và trắng
Yếu tố khác góp phần vào hoạt động kém hiệu quả của nhà đầu tư DIY có thể được nắm bắt bởi nhận xét thường được nêu là 'tham gia hoặc không tham gia thị trường', ngụ ý rằng nhiều nhà đầu tư hoặc đầu tư hoặc giữ tiền mặt tại bất kỳ thời điểm nào. Đây là một sự đơn giản hóa quá mức nhưng một lần nữa ngụ ý rằng các nhà đầu tư bình thường có thể tìm ra thời điểm chính xác khi nào họ nên tham gia và thoát ra khỏi thị trường. Một chiến lược thận trọng hơn sẽ là tăng dần các khoản đầu tư khi thị trường trở nên êm đềm và các cơ hội xuất hiện, đồng thời giảm dần mức độ rủi ro khi rủi ro gia tăng hoặc kinh tế trở nên u ám.
Tôi muốn so sánh việc quản lý danh mục đầu tư với việc lái xe trên một chuyến đi đường dài. Khi trời quang đãng và ít giao thông, chúng ta có thể tăng tốc và lái xe nhanh hơn một chút so với bình thường. Nhưng một cơn mưa nhẹ có thể khiến chúng ta giảm tốc độ một chút và thận trọng hơn, trong khi một trận mưa như trút nước có thể khiến chúng ta giảm tốc độ hơn nữa. Thêm một chút vấn đề (tiếng ồn, rủi ro, v.v.) và bạn có thể còn chậm hơn nữa. Nhưng chỉ khi cơn bão đủ xấu để giảm tầm nhìn xuống 0 thì chúng ta mới cân nhắc việc tấp vào lề đường hoàn toàn. Tuy nhiên, khi nói đến đầu tư, chúng ta thường nghĩ đến việc sang đường. Đây là những gì các nhà đầu tư bình thường làm khi họ quyết định giảm thiểu rủi ro - họ rút khỏi thị trường thay vì chỉ chậm lại bằng cách giảm bớt một số rủi ro hoặc điều chỉnh vị thế của họ.
Nhà đầu tư tự-làm không có chiến lược nhất quán
Là một nhà chiến lược đầu tư và nhà phân tích danh mục đầu tư, tôi đã thấy một số danh mục đầu tư là tập hợp các ý tưởng cá nhân tuyệt vời nhưng không có một chiến lược nhất quán. Giống như bạn tham dự một bữa tiệc với toàn món ngon nhưng chỉ toàn món xào hay rán không vậy. Quản lý tiền đúng cách bắt đầu bằng việc phát triển một chiến lược về cách bạn nên quản lý danh mục đầu tư của mình - một công thức gồm nhiều loại. Bạn sẽ hiếu chiến hay bảo thủ? Bạn đang tìm kiếm thu nhập hay tăng trưởng? Bạn sẵn sàng và có thể chấp nhận rủi ro bao nhiêu? Khoảng thời gian mà bạn đang cân nhắc cho những khoản đầu tư này là bao lâu (ví dụ 2 giờ/ngày)? Tất cả những yếu tố này và hơn thế nữa sẽ quyết định cách quản lý danh mục đầu tư của bạn và những cổ phiếu cụ thể mà bạn nên đầu tư và với số lượng bao nhiêu. Cũng giống như bạn cần biết bạn đang nấu gì để tìm ra nguyên liệu bạn sẽ cần và lượng bạn cần cho mỗi loại.
Các nhà đầu tư tự làm thiếu quy trình đầu tư
Việc thiếu chiến lược đầu tư thường có nghĩa là không có quy trình đầu tư xác định. Quy trình đầu tư là rất quan trọng đối với các nhà quản lý tiền để đo lường và tối ưu hóa hiệu suất của họ. Khi tôi tiến hành thẩm định đối với một người quản lý tiền, hiệu suất là rất quan trọng, nhưng tôi dành nhiều thời gian hơn để phân tích quy trình của họ. Hiệu suất có thể là may mắn trừ khi nó có thể lặp lại - và đó là quá trình làm cho hiệu suất có thể lặp lại.
Một quy trình có thể bao gồm một số hoặc tất cả các tiêu chí sau:
- Các loại tài sản đầu tư đang được xem xét (ví dụ bạn đang đầu tư vào cổ phiếu tăng trưởng hay cổ phiếu vốn hóa nhỏ)
- Tiêu chí phân tích một khoản đầu tư tiềm năng (dựa vào tăng trưởng EPS, PE, PB hay RSI ...)
- Các tiêu chí mà mỗi khoản đầu tư phải đáp ứng được (tức là tăng trưởng doanh thu, tăng tỷ suất lợi nhuận,% thị phần, v.v.)
- Lịch trình để xem xét và cập nhật các khoản nắm giữ hiện tại (ví dụ: 6 tháng kiểm tra lại 1 lần)
- Phân tích cách các khoản nắm giữ trong danh mục đầu tư tương tác với nhau (Xem thêm tương quan giữa các ngành, giữa các cổ phiếu)
- Các yếu tố xác định quy mô khoản đầu tư và quá trình tăng giảm khoản đầu tư (ví dụ nếu cổ phiếu đã mua tăng đến giá X thì mua thêm 10% nữa, nếu giảm đến giá Y thì bán cắt lỗ)
- Hạn chế về số tiền cho mỗi khoản đầu tư (ví dụ: không quá 10% tài sản cho một cổ phiếu)
- Hạn chế đối với lĩnh vực hoặc ngành (chỉ đầu tư vào ngành bán lẻ, ngành du lịch ...)
- Tiêu chí để bán một khoản mục đầu tư (khi nào thì bán?)
Tất cả các nhà quản lý tiền chuyên nghiệp đều có một quy trình kỷ luật để hướng dẫn họ ra quyết định. Quy trình này có thể được điều chỉnh và cải tiến khi cần thiết nhưng điều quan trọng là phải có quy trình. Mặt khác, các nhà đầu tư cá nhân thường không có một quy trình nào cả. Họ có nhiều khả năng có một bộ sưu tập các ý tưởng riêng lẻ và không có cách nào để giải thích cách chúng đến với nhau hoặc tại sao chúng vẫn nằm trong danh mục đầu tư.
Thiếu kỷ luật dẫn đến việc thực hiện sai
Ngay cả khi nhà đầu tư DIY đã vạch ra chiến lược đầu tư của họ và thực hiện quy trình đầu tư đôi khi cũng gặp khó khăn khi phải duy trì kỷ luật. Thường có những trường hợp ngoại lệ vì ‘tình huống này khác’ hoặc một ý tưởng đến từ một người bạn là nhà đầu tư thành công. Một ngoại lệ có thể được chấp nhận, nhưng nếu chúng trở thành tiêu chuẩn thì quy trình này không còn thích hợp hoặc cần được điều chỉnh để phản ánh các tiêu chí đầu tư mới. Bạn có thể điều chỉnh quy trình nếu cần để cải thiện quy trình, nhưng khi có quy tắc ngoại lệ, hiệu suất chắc chắn sẽ đi xuống. Ví dụ: nếu một nhà đầu tư có một quy tắc đơn giản là không đầu tư vào các công ty có tỷ lệ PE trên 24, thì một công ty có tỷ lệ PE là 24,1 KHÔNG đủ điều kiện. Nó không nên được đưa vào danh mục đầu tư. Nếu đúng như vậy và những trường hợp ngoại lệ này trở thành tiêu chuẩn thì nhà đầu tư cần xem xét thay đổi tiêu chí đó.
Tập trung quá nhiều đồng nghĩa với rủi ro cao hơn
Bằng cách đầu tư vào quỹ chỉ số đa dạng hóa như SPY, các nhà đầu tư DIY đã đa dạng hóa trên 500 cổ phiếu. Nếu bất kỳ cái nào về 0 (có thể nhưng không chắc), nó sẽ dẫn đến việc chỉ mất 2.000 đô la cho danh mục đầu tư 1 triệu đô la. Nhưng hầu hết các nhà đầu tư có thể chỉ tập trung vào 25-30 cổ phiếu riêng lẻ. Đây là một con số hợp lý mà một nhà đầu tư cá nhân có thể không thể theo dõi nhiều hơn con số này - nhưng nó vẫn không phải là sự đa dạng hóa đầy đủ trong một số trường hợp. Nếu một trong những cổ phiếu này về 0 - giả sử đầu tư với tỷ trọng bằng nhau - thì khoản lỗ là $ 40.000 !!
Tạm kết
Nếu các nhà quản lý tiền chuyên nghiệp không thể làm tốt hơn một chỉ số trong thời gian dài, thì tại sao một nhà đầu tư bán lẻ, thậm chí là một người cực kỳ thông minh, lại làm tốt hơn? Họ nhiều khả năng là không. Kết hợp một số thành kiến về hành vi mà các nhà đầu tư bán lẻ không nhận thức được, thiếu chiến lược và quy trình, thiếu kỷ luật và quản lý danh mục đầu tư kém dẫn đến quá tập trung hoặc phản ứng đầu gối, thì điều duy nhất còn lại để nhà đầu tư dựa vào cho sự vượt trội là may mắn.
Nó có thể xảy ra không? Có, giống như bạn đến Vegas vào cuối tuần và thắng được tiền mang về. Nhưng hãy quay lại vài lần khi nghĩ rằng bạn sẽ có kết quả tương tự và bạn có thể sẽ mất áo, hoặc tệ hơn, mất luôn quỹ lương hưu mà bạn đã dành giụm cả đời. Rốt cuộc, bạn nghĩ số tiền để xây dựng những khách sạn tuyệt đẹp đó đến từ đâu? Nếu bạn muốn đánh bạc, hãy đến Vegas, nhưng nếu bạn muốn đầu tư, các nhà đầu tư DIY nên thực hiện một quy trình mà họ cảm thấy thoải mái và gắn bó với nó - không chỉ chọn ngẫu nhiên cổ phiếu.
Nguồn: Advisorperspectives
