Một Bitcoin có giá dao động từ 1.000 đô la vào đầu năm 2017 đến mức cao hơn 60.000 đô la vào tháng 3 năm 2021, với sự biến động dữ dội ở giữa. Có thể hiểu, các nhà đầu tư có câu hỏi - đây là câu trả lời cho một số câu hỏi phổ biến nhất.
Lưu ý: Dưới đây các thuật ngữ tiền ảo, tiền kĩ thuật số, tiền điện tử, tiền mã hoá có thể được hiểu chung với nhau như một do chưa có sự thống nhất về cách dịch từ này.
Bitcoin là gì?
Bitcoin là một loại tiền ảo, kỹ thuật số hoặc "tiền mã hoá" - được gọi như vậy vì chúng dựa trên kĩ thuật lập trình mã hoá không thể thay đổi được, có liên quan đến mã blockchain mà chúng tồn tại trên đó. Mục đích của Bitcoin là cho phép thanh toán trực tuyến được thực hiện trực tiếp từ bên này sang bên khác thông qua hệ thống thanh toán trên toàn thế giới mà không cần đến bên thứ ba trung gian như ngân hàng. Bitcoin không được phát hành bởi bất kỳ ngân hàng trung ương hoặc chính phủ nào và không có tính pháp lý. Giống như vàng vật chất, giá trị của Bitcoin bắt nguồn từ sự kết hợp giữa sự khan hiếm và nhận thức rằng nó có khả năng lưu trữ giá trị, một phương tiện thanh toán ẩn danh hoặc một phương tiện chống lạm phát.
Mối quan hệ giữa Bitcoin và blockchain là gì?
Blockchain, công nghệ cơ bản hỗ trợ tiền mã hoá, là một hệ thống lưu trữ hồ sơ công khai, mã nguồn mở, hoạt động trên một mạng máy tính phi tập trung ghi lại các giao dịch giữa các bên theo cách có thể xác minh và tồn tại vĩnh viễn. Blockchain cung cấp trách nhiệm giải trình, vì các bản ghi được dự định là không thay đổi, điều này thể hiện các ứng dụng tiềm năng cho nhiều doanh nghiệp. Mặc dù blockchain thường được liên kết với tiền mã hoá, nhưng nó có nhiều ứng dụng tiềm năng ngoài thanh toán, bao gồm hợp đồng thông minh, quản lý chuỗi cung ứng và dịch vụ tài chính. Lưu ý rằng quyền sở hữu Bitcoin hoặc các loại tiền mã hoá khác không phải là khoản đầu tư vào blockchain, công nghệ hoặc các mục đích sử dụng hiện tại hoặc tương lai của nó.
=> Nhìn chung Bitcoin là một ứng dụng của công nghệ blockchain. Giống như xe hơi là một ứng dụng của động cơ đốt trong vậy.
Tiền điện tử là gì và nó được định giá như thế nào?
Các loại tiền pháp định như Đô la Mỹ và Euro là các hình thức tiền do chính phủ phát hành. Mặt khác, các loại tiền điện tử như Bitcoin là dạng "tiền kỹ thuật số" "không nằm trong quy định của luật pháp", phi chính phủ được sử dụng cho các khoản thanh toán điện tử. Ý tưởng về “tiền kỹ thuật số” không phải là mới. Nó bắt đầu với nhu cầu của thẻ tín dụng, PayPal, Venmo và các dịch vụ khác để thanh toán điện tử dễ dàng, có thể theo dõi. Nhưng những khoản thanh toán đó được gắn với tiền tệ định danh do ngân hàng trung ương quản lý, trong khi tiền điện tử được quản lý bởi công nghệ, cụ thể là mật mã. Những người ủng hộ tin rằng giá trị của tiền điện tử dựa trên chất lượng của mật mã, số lượng đơn vị tiền điện tử được tạo ra và công nghệ hạn chế việc tạo ra các đơn vị bổ sung. Giống như bất kỳ mặt hàng giao dịch nào - hãy nghĩ đến vàng hay các tác phẩm của các danh hoạ - giá trị phụ thuộc vào cung và cầu; càng ít nguồn cung, giá càng cao.
Tại sao Bitcoin lại trở nên phổ biến như vậy?
Giống như nhiều công nghệ hoặc sản phẩm mới, Bitcoin thu hút những tín đồ quan tâm đến sự đổi mới và không chịu sự kiểm soát của chính phủ. Trader coi nó như một giải pháp thay thế cho các khoản đầu tư truyền thống như cổ phiếu, trái phiếu và tiền mặt, và động lực giao dịch đã dẫn đến sự gia tăng, và biến động mạnh, về giá. Tất cả những điều này đã thu hút sự chú ý của giới truyền thông, thúc đẩy nhận thức chính thống và cuối cùng là tăng sự chấp nhận. Gần đây nhất, các công ty bao gồm PayPal đã thông báo rằng họ sẽ hỗ trợ hoặc chấp nhận Bitcoin như một hình thức thanh toán.
Ai tạo ra Bitcoin?
Bitcoin được tạo ra dựa trên một bài báo được viết vào năm 2008 bởi một “người sáng lập” có bút danh là Satoshi Nakamoto, nhưng không có cá nhân hoặc cơ quan nào quản lý nó để đảm bảo rằng nó duy trì giá trị và tính thanh khoản và hoạt động như một phương tiện thanh toán. Nó được điều chỉnh bởi sự đồng thuận của cộng đồng kỹ thuật số theo các nguyên tắc dựa trên cộng đồng, mật mã học và mạng máy tính. Nó được quảng bá bởi Bitcoin Foundation, nhưng quỹ này không kiểm soát hoặc quản lý giao dịch hoặc giá trị của Bitcoin. Số lượng Bitcoin đang lưu hành bị giới hạn bởi và được quản lý bằng mã máy tính và được giao dịch thông qua một trong số các sàn giao dịch kỹ thuật số, phi tập trung.
Bitcoin có phải là tiền điện tử duy nhất không?
Không. Bitcoin là tiền điện tử đầu tiên và được biết đến nhiều nhất, được nắm giữ rộng rãi nhất và - với khoảng 60% tổng vốn hóa thị trường tiền điện tử - có giá trị nhất. Tuy nhiên, tính đến tháng 3 năm 2021, đã có hàng nghìn loại tiền kỹ thuật số trên thị trường, trong đó hơn 700 loại có giá trị vốn hóa thị trường vượt quá 20 triệu đô la. Một số loại tiền điện tử phổ biến hơn bao gồm Bitcoin Cash, Cardano, Tether, Ethereum, Litecoin và XRP.
Liệu Bitcoin hoặc các loại tiền mã hoá khác có trở thành tiền tệ toàn cầu mới không?
Chúng tôi không nghĩ vậy, nhưng thời gian sẽ trả lời. Để có thể tồn tại, một loại tiền tệ thường yêu cầu ba chức năng:
- Là phương tiện trao đổi rẻ tiền, đáng tin cậy;
- Là đơn vị thanh toán được pháp luật thừa nhận;
- Nó có thể lưu trữ giá trị
Bởi vì Bitcoin có sự biến động(volatility) lớn về giá và phí giao dịch cao, nó có thể sẽ chỉ được sử dụng hạn chế như một phương tiện trao đổi, một đơn vị thanh toán hoặc một tài sản lưu trữ giá trị. Một rào cản khác đối với sự chấp nhận rộng rãi hơn của công chúng như một loại tiền tệ thực sự là khi tiền điện tử ngày càng phổ biến, rủi ro về quy định pháp lý có thể sẽ tăng lên - loại bỏ một phần sức hấp dẫn của chúng.
=> Gần đây chính phủ Hong Kong yêu cầu các sàn giao dịch tiền điện tử phải đăng kí với chính quyền. Và hạn chế không cho cá nhân tham gia giao dịch.
Tôi có nên đầu tư vào tiền mã hoá không?
Bitcoin và các loại tiền điện tử khác là những khoản đầu tư mang tính đầu cơ. Bitcoin không phù hợp với các mô hình phân bổ tài sản truyền thống, vì nó không phải là hàng hóa truyền thống, chẳng hạn như vàng hay tiền tệ truyền thống. Sự biến động mạnh mẽ của Bitcoin chủ yếu do cung và cầu thúc đẩy chứ không phải giá trị vốn có. Bitcoin không có thu nhập hoặc doanh thu. Nó không có tỷ lệ giá trên thu nhập, tỷ lệ giá trên doanh thu hoặc giá trị sổ sách. Các chỉ số giá trị truyền thống không được áp dụng, vì vậy không có phương pháp nào để đánh giá giá trị của nó mà chúng tôi xác nhận hoặc thấy thuyết phục ngoài giá trị giao dịch.
Tuy nhiên, trong 13 năm kể từ khi nền tảng của Bitcoin lần đầu tiên được mô tả, thị trường tiền điện tử đã phát triển vượt ra ngoài giai đoạn thử nghiệm ban đầu và tiếp tục phát triển như một loại tài sản mới, độc đáo và lớn. Một số nhà đầu tư tổ chức và tập đoàn đã bắt đầu đầu tư vào Bitcoin và một số người tham gia thị trường vốn truyền thống đã giới thiệu các dịch vụ cơ sở hạ tầng thị trường tiền điện tử để làm cho nó dễ tiếp cận hơn. Một số nhà đầu tư tin rằng nếu tương quan với các loại tài sản khác vẫn tiếp tục yếu, tiền điện tử có thể tạo thêm sự đa dạng hóa cho danh mục đầu tư. Những biểu hiện về tính xác thực và độ tin cậy này có thể tự củng cố, mặc dù có những điểm không chắc chắn đáng kể xung quanh các cân nhắc về luật pháp, quy định và tuân thủ.
Bạn có nên đầu tư vào tiền điện tử hay không phụ thuộc vào mục tiêu và sở thích của bạn với tư cách là một nhà đầu tư. Chúng tôi khuyên khách hàng nên tiếp cận nó như một khoản đầu cơ và xem xét sự biến động cao và rủi ro liên quan. Đối với những người đã có danh mục đầu tư đa dạng và kế hoạch đầu tư dài hạn, chúng tôi thấy tiền điện tử được sử dụng chủ yếu cho các mục đích giao dịch bên ngoài danh mục đầu tư truyền thống.
Tôi có thể mua tiền mã hoá ở đâu
Việc đầu tư mua bán các loại tiền kĩ thuật số có thể thực hiện trên các sàn phi tập trung như Binance, Coinbase, Gemini ... Hiện nay các sàn này đã phải nộp thông tin người dùng cho chính phủ (Mỹ) để tìm kiếm thông tin đánh thuế
Ở Việt Nam, việc đầu tư tiền mã hoá là không nằm trong luật pháp và chưa có sàn hợp pháp nào được cấp phép để giao dịch. Việc chuyển tiền ra nước ngoài để giao dịch tiền mã hoá đang bị truy gắt gao.
Tiền mã hoá bị đánh thuế như thế nào?
Sở thuế vụ Mỹ (IRS) coi Bitcoin là tài sản, không phải tiền tệ. Các giao dịch tiền mã hoá bị IRS đánh thuế bất cứ khi nào xảy ra sự kiện chịu thuế, như bán Bitcoin thu về tiền USD hoặc giao dịch tráo đổi với một tài sản khác. Các nhà đầu tư có trách nhiệm theo dõi cơ sở chi phí, lãi và các báo cáo khác. Để được trợ giúp, hãy tham khảo Thông báo IRS 2014-21 hoặc tham khảo ý kiến của cố vấn thuế.
Ở Việt Nam, chưa có quy định theo dõi nào đối với tiền Mã hoá nên chưa có theo dõi nào về Thuế
Rủi ro đầu tư Bitcoin và tiền mã hoá là gì?
- Thua lỗ. Giá Bitcoin và các loại tiền điện tử khác trong lịch sử luôn biến động mạnh và sự biến động có thể dẫn đến tổn thất đáng kể.
- Quy định luật pháp trong tương lai. Việc phát hành và giao dịch tiền điện tử hiện không được quản lý tốt và có thể sẽ có thêm sự giám sát và quy định trong tương lai. Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen lưu ý mối quan ngại của cô ấy về việc tiền điện tử được sử dụng "để tài trợ bất hợp pháp." Cả chính quyền Trump và Biden đều đã đề xuất các quy định thắt chặt quản lý tiền mã hoá
- Gian lận và tội phạm mạng. Những điều này đã xảy ra. Với những lo ngại ở trên, tiền điện tử có thể chịu sự giám sát từ Mạng lưới thực thi tội phạm tài chính (FinCEN), vì không tuân thủ Đạo luật bảo mật ngân hàng (BSA) và các yêu cầu chống rửa tiền. Các sàn giao dịch bitcoin cũng đã phải chịu sự cố ngừng hoạt động của máy tính do nhu cầu quá lớn và do sổ cái được lưu giữ trên internet, một cuộc tấn công mạng quy mô lớn có thể hạn chế quyền truy cập.
- Trộm cắp hoặc mất mát. ID và mật khẩu đăng nhập thường được yêu cầu để truy cập vào một sàn giao dịch tiền điện tử. Nếu tài khoản bị mất, bị tấn công hoặc bị đánh cắp, quyền truy cập có thể bị từ chối hoặc bị mất. Mặc dù Bitcoin có thể được lưu trữ trong ví vật lý, nơi chúng có thể được sử dụng mà không cần máy tính, điều này tạo ra những rủi ro giống nhau vốn có đối với tất cả các loại tiền mặt: Chúng có thể bị mất, bị đánh cắp, quên mật khẩu hoặc bị phá hủy do vô tình.
Tóm lại
Tiền mã hoá và công nghệ blockchain tiếp tục là xu hướng phát triển trong kỉ nguyên số. Mặc dù một số nhà giao dịch có thể kiếm tiền từ sự thay đổi giá của Bitcoin hoặc các loại tiền điện tử khác, chúng tôi khuyên hầu hết các nhà đầu tư coi chúng như một loại tài sản đầu cơ chủ yếu để giao dịch bằng tiền bên ngoài danh mục đầu tư dài hạn truyền thống.
Bài viết từ chuyên gia tài chính thuộc công ty quản lý tài chính Charles Schwab đăng trên Góc nhìn Tư vấn tài chính. Link
